Ik zit op mijn stoel en denk na. Als vanzelf trekken de laatste dagen voorbij aan mijn innerlijk oog. Mijn gedachten blijven hangen bij het koken gisteravond. 

Ik stond in de keuken en maakte het lievelingseten van mijn kinderen klaar: pasta met zalmfilet en spinazie met Roquefort. Het gerecht is snel klaar, maar ik moet wel alle drie de pannen precies in de juiste timing opzetten en goed in de gaten houden, als ik wil dat alles tegelijk klaar is. Precies gaar, niet te lang en niet te kort gekookt en niet een deel al afgekoeld, omdat een ander deel nog niet klaar was. Dit lukte best goed gisteren en ik was trots op mezelf.

De jongens speelden om de hoek in de woonkamer. Lekker wild, zoals dat altijd gaat aan het einde van de dag. Een van hen stelt mij een vraag. Ik keek naar de woonkamer en zag de kussens van de bank op de grond liggen. Ik beantwoordde de vraag en voegde eraan toe: ‘Oh ajb, [naam] wil je de kussens op de bank terug leggen? Ik ben het echt beu. Ik heb ze vandaag al twee keer terug gelegd en heb geen zin meer om het straks nog een keer te moeten doen. En doe het netjes, ja? Zodat het er mooi uitziet.’

Niet bepaald geweldloos, denk ik nu. Zeker met die licht chagrijnige toon erbij. Mijn volgende gedachte is: ‘Waarom lukt het me niet om in dit soort situaties vanuit verbinding te communiceren?’
Omdat er op dat moment geen ruimte in mij is om in verbinding te gaan. Omdat ik niet in verbinding ben met mezelf. Ik realiseer me dat er continu een gedachte in mij aanwezig is, die zegt: ‘Er is zo veel te doen. Ik heb er geen zin in. Ik heb nergens zin in. Het is me allemaal te veel. Ik word geleefd!’

Het heeft vast iets te maken met de stres op school met toetsen en het werkstuk dat onze oudste moet schrijven. En zeker ook met dat ik sinds een half jaar door de weeks alleen voor mijn kinderen zorg. Ik mis vrijheid en ruimte, de vrijheid mijn dagen in te delen. Ik heb er heel erg van genoten toen mijn man vanuit huis werkte, dat hij regelmatig de kinderen kon ophalen, dat ik spontaan kon besluiten om in Utrecht te gaan dansen en het niet uitmaakte hoe laat ik thuis kwam. De kinderen waren tevreden, omdat papa thuis was. Nu moet ik altijd op tijd op het schoolplein zijn of oppas regelen.

Maar terug naar de situatie: ik was moe, een beetje blij, geïrriteerd en licht chagrijnig, allemaal tegelijkertijd. Ik had behoefte had aan eten, ondersteuning, samenwerking, verbinding en rust. En ik voelde me eenzaam.

Dat kon ik op dat moment niet zien. Er was geen ruimte voor. Ik nam geen ruimte.

Dit raakt iets in mij.

Het gaat heel ver terug. Ruimte innemen associeer ik met anderen afstoten en uitgesloten worden. Er is angst voor straf. Als ik me vroeger zo voelde, dook ik diep in mezelf en vond een plek waar ik me veilig voelde. Waar ik helemaal weggedoken zat, in een kast of commode. Zo nam ik geen ruimte in. 

Ik neem dus geen ruimte in omdat ik bang ben. Bang voor straf en eenzaamheid.

Vandaar dat ik ‘word geleefd’! Die angst verlamt mij. Met die angst durf ik niet voluit te leven en ruimte in te nemen. Zo lang ik geen ruimte durf in te nemen, durf ik niet mijn behoeften te vervullen. Mijn behoefte aan ondersteuning, rust en vrijheid. Op het moment dat ik me dat realiseer, is er weer ruimte voor verbinding.

Als ik dit opschrijf, ontspant mijn lijf. Er is rust in mij en tevredenheid. Ik kan de wereld wel omhelzen.

Herken je dit? Wil je er ook achter komen, waarom jij geen ruimte inneemt of waarom het je niet lukt uit bepaalde patronen te stappen? Klik hier voor meer informatie over een coachingsessie bij mij. Vaak kan ik iemand met één bijeenkomst al een heel eind op weg helpen.

Mijn zoon van negen worstelt met zijn hoogsensitiviteit (High Sensitive Person, HSP). Hij kan niet tegen drukte in de klas, is moe na school, voelt zich anders dan zijn klasgenoten, heeft moeite om te wennen aan nieuwe mensen en situaties, wil na school het liefst dingen alleen doen (rust!) maar mist dan weer verbinding met vrienden en zijn familie.

Op de fiets naar school hadden we het erover.

‘Mama, ik vind het stom om hoogsensitief te zijn.’ 
‘Omdat je moe wordt van de drukte in de klas en je gewoon wilt leren en werken zonder afleiding?’ 
‘JA. Vind jij het niet ook stom om HSP te zijn?’
‘Nou eerlijk gezegd, soms vind ik het wel stom. Als ik het in het zwembad weer eens veel te veel herrie vind en daardoor niet van het zwemmen kan genieten. Maar meestal ben ik er juist blij mee. Anders zou ik niet zo goed aanvoelen wat anderen nodig hebben en niet zo open naar anderen kunnen luisteren, zou ik minder mooi muziek kunnen maken, ook schilderen helemaal vanuit mezelf zou dan minder lukken, en ik zou niet zo goed kunnen volgen en leiden met dansen.’ Toen waren we op het schoolplein – einde gesprek. Zo gaat dat.

Ik snap mijn oudste helemaal. Vroeger op school had ik baat bij duidelijkheid, strenge regels en rust in de klas. Rust om te leren en te werken, die hij mist op zijn Montessorischool. Net als hij voelde ik me altijd anders dan de andere kinderen. Ik droomde graag in mijn eigen wereld. Ik had vrienden waar ik geregeld mee afsprak, maar het waren er niet veel. Bij het populaire groepje hoorde ik nooit.

Op middelbare school was dat dan weer anders. Ik ging naar de Gesamtschule (alle niveaus in een klas van vmbo basis tot vwo), terwijl ik ook naar het gymnasium had gekund. Veel aandacht voor het sociale en samenwerken (dat vonden mijn ouders belangrijk), kleine klas, wel met alle niveaus bij elkaar. Heel langzaam leertempo, heel saai. En heel onrustig. Daar had ik veel last van. Ik was daar best wel ongelukkig. Aansluiting vond ik niet echt, voelde me té anders dan de rest. Om dit te compenseren ging ik turnen en voltigeren (turnen te paard). Beweging was mijn uitlaatklep. Ik had mijn vrienden in de straat niet op school.

Thuis was ik de emotiespons. Ik wist altijd precies hoe het met de andere familieleden was. Als er spanningen waren, stapelden die zich op in mijn lijf en zo nu en dan ontplofte het. Grenzen aangeven, …eeh… wat zijn grenzen?

Als extroverte HSP geniet ik van het samenzijn met mensen en in groepen. Als in die groep tenminste de interesses en gesprekken bij mij aansluiten. Nieuwe dingen doen vind ik leuk en spannend! Bekende dingen zijn snel saai voor mij, ik ben telkens op zoek naar de uitdaging.

Dus ik ben in mijn leven veel dingen gaan uitproberen, ook op het gebied van werk. Tot ik in een burn-out belandde. Veel oorzaken voor de burn-out hadden te maken met mijn HSP-zijn: een te kleine ruimte voor vier mensen, een werkplek in de ingangshal waar telkens mensen voor afleiding zorgden, continu de radio aan, een collega die zijn frustraties ophoopte in plaats van ze uit te spreken.

Toen moest ik wel leren mijn grenzen te herkennen en aan te geven. Ik ontdekte dat ik een HSP ben, dankzij een artikel in een tijdschrift, ik las dat maar liefst 20% van alle mensen HSP zijn. Ineens snapte ik waarom ik me altijd ‘anders’ voelde. Zo ben ik bijzonder gevoelig voor geluid en ook voor visuele drukte, voor geuren (dat is nu anders, sinds ik tijdelijk mijn geurzin ben verloren, nu is het ’normaal’, denk ik), voor emoties van anderen en ik heb een sterke intuïtie.

Met behulp van een kunstzinnige therapeute ontdekte ik niet alleen schilderen als een vorm van uiten voor mijzelf maar vooral mijn kwaliteiten. (Zo vele dat ik er zelf nog telkens van versteld sta. Graag wil ik anderen dit ook laten ervaren, hen in contact brengen met hun eigen innerlijke wereld. En samen genieten van de verwondering over de rijkdom van hun innerlijke wereld.) Ik leerde mijn grenzen te herkennen, ze aan te geven en desnoods ervoor te vechten, rust te nemen als ik die nodig heb. Ik leerde hulp en ondersteuning te vragen en aan te nemen.

Mijn grootste kwaliteit als HSP-er, is dat ik zo goed kan luisteren. Al in mijn tienertijd kwamen vrienden en klasgenoten naar mij toe om hun hart uit te storten. Het vervulde mij er voor hen te zijn, ik was dankbaar voor het vertrouwen dat zij mij schonken. Maar mijn goed kunnen luisteren heb ik niet altijd als een kwaliteit gezien. In deze maatschappij wordt het belangrijk gevonden dat je assertief bent en je mening laat horen. Ik was eerder zacht en meegaand. In mijn tiener- en ook nog studententijd vond ik het moeilijk om me zelf een mening te vormen. Behalve over onderwerpen waar ik zelf al een uitgesproken mening over had, daar lukte het wel. Daar kon ik fervent over discussiëren.
Als ik naar iemand luisterde, volgde ik diens gedachten en logica, kon die begrijpen en volgen. Maar als ik een moment later iemand anders het tegenovergestelde standpunt hoorde uitleggen, kon ik diens gedachten en logica ook volgen. Vervolgens wist ik niet meer wat ik zelf moest denken, wat voor verwarring bij mij zorgde. Het leek alsof ik geen eigen mening had, terwijl ik wel degelijk wist dat ik die had. Achteraf snap ik dat er iets heel anders aan de hand was. Op de momenten dat ik luisterde, luisterde ik zonder een oordeel te vormen.

Inmiddels weet ik dat luisteren zonder oordeel een kunst is. Een kunst die ik, doordat ik dacht een eigen mening/oordeel te moeten hebben, in de loop van de jaren bijna kwijtraakte. Door dagenlange, jarenlange training in Verbindende Communicatie (NVC) leerde ik het weer: empathisch luisteren. Luisteren met oren, met hart en ziel.

Samen met mijn sensitiviteit voor emoties van anderen en mijn sterke intuïtie vormen deze mijn gevoeligheden waar ik het meest trots op ben. Juist doordat ik een HSP ben, lukt het mij om mensen veilig en met liefdevolle, duidelijke leiding te begeleiden in mijn coachingspraktijk.

Ik hoop dat mijn zoon dit ook gaat voelen: dat hij een talent heeft, dat zeldzaam is in deze wereld. Maar dat moet hij zelf ontdekken. Net als ik. 

Zonder mijn gevoeligheden was ik niet wie ik ben. En ik ben blij met wie ik ben.

Katja

Meer lezen over HSP?
Http://www.hooggevoelig.nl/drupal6/wat-betekent-hooggevoelig

Ben jij ook een HSP of is je kind een HSP? Ik help je om het als een uniek talent te gaan zien, in plaats van als een last. Klik hier voor meer informatie over een coachingsessie bij mij.Vaak kan ik iemand met een bijeenkomst al een heel eind op weg helpen.